Wolne Forum Gdańsk

[darek_jestem]

[Jurmak]

[pawel_45]

[Grün]

No poczekajcie. Może jestem_darek, to wcale nie darek, tylko jakaś niezwykle wazna osoba, która jednym pociągnięciem pióra ze złotą stalówką decyduje o tym co się buduje, a co nie

[Kuglow]

[fritzek]

Artykuł w dzisiejszej GW:

Kontrowersje wokół wyspy. Spichlerze czy szkło i metal?

Cytat:

Przez kilkadziesiąt lat straszyła mieszkańców i turystów. Teraz w końcu Wyspa Spichrzów znalazła inwestora. Ale plany jej zagospodarowania, choć dopiero w powijakach, już dzisiaj wzbudzają niepokój miłośników Danziga, którzy chcą przywrócenia pierwotnej zabudowy serca miasta

[roland]

Dziennik Bałtycki


Samo oddanie północnego cypla deweloperowi i wybudowanie Muzeum Bursztynu nie ożywi danzigiej Wyspy Spichrzów - tłumaczą w rozmowie Jarosław Zalesiński i prof. Andrzej Baranowski

Architektura stała się w Trójmieście jedną z najżywiej dyskutowanych spraw. Architektura i urbanistyka. Powód jest prosty: w każdym z miast fronty robót są rozciągnięte jak bodaj nigdy. Płyną unijne pieniądze, poprawiło się też samorządom, potrzeby są wielkie i wciąż musimy odrabiać półwieczne zapóźnienie. Ale czy trójmiejską specyfiką nie jest coś, co można by nazwać syndromem drugiej kadencji?

Prezydenci każdego z miast rządzą nami nawet dłużej, o wiele dłużej niż tylko drugą kadencję, ale psychologicznie ich sytuacja od tamtego czasu się nie zmieniła. Zrobić coś dużego i atrakcyjnego, zrobić coś, co zapewni następną kadencję albo będzie tym, co po sobie pozostawię. A najlepiej jedno i drugie. Czy nie takie myśli zaczynają wtedy przychodzić do głowy?

Nie widziałbym w tym absolutnie niczego złego. Ambicje liderów w naturalny sposób łaczą się z potrzebami miast przez nich zarządzanych i z potrzebami mieszkańców. Sęk w tym, że dyskretnie i mało dostrzegalnie, przy długim rządzeniu, mogą się przesunąć akcenty. Potrzeby mieszkańców mogą się stopniowo zagubić wśród innych potrzeb - okazałości i efektowności projektów, ich odpowiedniej skali, ich wiekopomności. Mieszkańcy funkcjonują sobie w jednej skali, projekty w drugiej.

Od jakiegoś czasu opisujemy w "Polsce Dzienniku Bałtyckim" skutki podejmowanych niegdyś w Trójmieście architektonicznych i urbanistycznych przedsięwzięć. Bo nie zawsze po upływie czasu szczerym i czystym złotem okazywało się to, co na początku tak jasno świeciło. Ulica Świętojańska w Gdyni została efektownie przebudowana. Nie chciałbym już dzisiaj spacerować po tej poprzedniej. Ale dopiero teraz pojawia się świadomość, że może warto było przy tej okazji zadbać o to, by pojawiło się na niej wiele różnych funkcji służących różnym potrzebom ludzi. Wiem, wiem, posesje są prywatne i ich właściciele mogą odnajmować lokale komu chcą, czyli tym, którzy najlepiej płacą. Ale wiem też, że dyskusja na ten temat, gdy Świętojańska była modernizowana, się nie odbyła.

Władze Sopotu zaangażowały się w wielki projekt przebudowy centrum, najatrakcyjniejszej przestrzeni między molem i Monciakiem. Powstało coś, co odpowiada ambicjom władz miasta, ale co teraz powoduje dość powszechny jęk zawodu swoją skalą i estetyką. Czy dyskusja na ten temat była w swoim czasie wystarczająca?

Danzig, stolica województwa, wyraźnie lideruje w tym towarzystwie w inwestycyjnych przedsięwzięciach. O ich społecznych skutkach będziemy się przekonywali dopiero za jakiś czas. Czy nie należy o nie pytać już teraz? Jednym z najgłośniej odtrąbionych inwestycyjnych sukcesów Danziga ostatnich dni było rozwiązanie wstydliwego problemu północnego cypla Wyspy Spichrzów. Znalazł się deweloper, udało się zmontować - oczywiście największe w Polsce, nie mogło być inaczej - partnerstwo publiczno-prywatne. Sukces? Niewątpliwy. Ale znów w dźwięku trąb nie słychać odpowiedzi na ważne pytania. Nie te, które od razu zaczęli stawiać gdańscy ortodoksi spod znaku profesora Andrzeja Januszajtisa, gotowi całe miasto zakonserwować w swojej wizji historyczności. Pytania o to, jakie mają być funkcje tego miejsca, co tam ma się dziać, a nie tylko - jak to będzie wyglądało.

Kiedy będziemy stawiać podobne pytania, unikniemy różnych pułapek syndromu drugiej kadencji. Zacznijmy od Wyspy Spichrzów.

O tym, że w Danzigu architektura zmieniła się w stawianie pomników władzy przeczytasz w papierowym, piątkowym wydaniu Polski Dziennika Bałtyckiego.

[roland]

Chciałbym przedstawić zdjęcia dwóch ciekawych makiet.
Reprodukcje pochodzą z książki "Danzig - przeszłość i współczesność" Bogdana Szermera.
rok wydania 1971.

---

Targ Rybny.jpg

Plik ściągnięto 12520 raz(y) 52,67 KB

makieta.jpg

Plik ściągnięto 12520 raz(y) 116,21 KB

[Grün]

[roland]

Artykuł w Dzienniku Bałtyckim wzbudził we mnie mieszane uczucia;

" Co to znaczy odtworzyć? Robimy repliki elewacji, a w środku tych budowli funkcjonuje coś zupełnie innego? Czy też idziemy na całość i odtwarzamy spichlerze? A jeśli tak to się będzie tam działo? Nie widzę żadnego sensu i żadnego pożytku, poza zaspokojeniem pewnych preferencji niewielkiej grupy osób, którym marzy się powrót do pokracznej historyczności."

Wypowiedź byłego dziekana jest dla mnie szokiem. Wg tej opinii po wojnie Główne Miasto nie powinno powstać. Jeśli takie poglądy wypowiadają nauczyciele akademiccy to przestaję się zastanawiać nad poziomem zawodowym rodzimych architektów.

Danzig jest miastem szczególnym i to wszyscy podejmujący decyzję o zagospodarowaniu miejsc historycznych powinni pamiętać.

Pozwolę sobie przytoczyć jeden cytat, pochodzący z książki "Opis ziem zamieszkanych przez Polaków, tom I ziemie w Prusach" Warszawa 1904 rok.

Pisownia oryginalna.

"Danzig różni się od innych miast obszaru tem, że pod względem architektonicznym prawie zupełnie jednolity. Tam dom przy domu posiada ten sam charakter, są całe ulice w których niema ani jednego gmachu w stylu odmiennym, nawet domy nowe zbudowane w wieku XIX i w latach ostatnich, są zastosowane pod względem architektonicznym do starych budowli.
Gmachy w stylu nowoczesnym możnaby policzyć niemal na palcach. Ogromna większość domów starych, a jest to mniej więcej połowa wszystkich, pochodzi z wieku XVI, XVII i XVIII. Jeszcze starsze są nieliczne.
Większość tych budowli pochodzi więc z czasów powszechnego panowania stylu odrodzenia i baroka, a okoliczność ta oddziaływała bardzo silnie na ich architekturę. Gotyk uwydatnia się głównie w wyglądzie ogólnym, w charekterystycznem parciu wzwyż i zamiłowaniu do form śpiczastych; w szczegłach ornamentacyj, konstrukcyj wieżyczek i t. d. przeważają motywy renesansowe i barokowe.
Możnaby krótko scharakteryzować architekturę Danziga w taki sposób, że jest to idea gotyku, wtłoczona w formy renesansu i baroka"

[Grün]

Porażające.

" Robimy repliki elewacji, a w środku tych budowli funkcjonuje coś zupełnie innego? "

Całe Główne Miasto jest tak odbudowane. I co? Tragedia?

Takie wypowiedzi dowodzą o swoich autorach, że ci nie mają bladego pojęcia o co w całej sprawie chodzi, oraz że umieją może pisać, ale czytać już niekoniecznie. W wielu miejscach i w zasadzie już do znudzenia trąbimy o tym jak i dlaczego zagospodarować Wyspę tak, by nie zniszczyć ani jej ani tego co jest po drugiej stronie Motławy. Autor tej wypowiedzi liteteralnie NIC nie zrozumiał, poza tym, że ktoś chce żeby były spichlerze, a nie architektura nowoczesna.

Preferencje niewielkiej grupy osób? Setki tysięcy turystów mają takie właśnie preferencje. To jest niewielka grupa?

Ręce opadają.

[Henryk]

Popieram deklarację.!
Podpisałem !!!

[pawel_45]

[roland]

Wyspa Spichrzów w Danzigu - nowoczesna, czy bardzo tradycyjna?
23.02.2010 (www:danzig.naszemiasto.pl)

Cytat:

Zrekonstruowania historycznej zabudowy północnego cypla danzigiej Wyspy Spichrzów domagają się przedstawiciele stowarzyszeń i organizacji miłośników Danziga oraz mieszkańcy miasta, którzy się podpisują pod deklaracją w sprawie jej przyszłego kształtu. Nie podobają im się plany rewitalizacji wyspy w innym kształcie niż ten istniejący do 1945 roku, kiedy to podczas walk o Danzig cypel został doszczętnie zniszczony. Pod deklaracją, przygotowaną przez Stowarzyszenie Nasz Danzig prof. Andrzeja Januszajtisa, podpisali się m.in. przedstawiciele Stowarzyszenia Architektów Polskich Oddział Wybrzeże, Oddziału Danzigiego Stowarzyszenia Historyków Sztuki i Oddziału Danzigiego Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków. Zbierane są także podpisy mieszkańców Danziga. Na razie zebrano ich łącznie ponad 100, ale to dopiero początek społecznej akcji sprzeciwu wobec zabudowania wyspy nowoczesnymi obiektami. Asygnowana deklaracja ma trafić do Urzędu Generalnego Konserwatora Zabytków i do innych urzędów państwowych. Prof. Januszajtis, znawca dziejów Danziga, podkreśla, że szczególny niepokój budzą wypowiedzi konserwatora wojewódzkiego i przedstawicieli władz Danziga, niechętnych odtworzeniu historycznego piękna architektonicznego i postulujących wzniesienie budynków niespełniających wymogów ochrony dziedzictwa kulturowego Danziga. Niepokojący, zdaniem sygnatariuszy listu, jest też tryb rozpisania konkursu na koncepcję architektoniczną. "Do konkursu zaproszono wybrane pracownie, które zasłynęły, jak to określono, nowatorskim spojrzeniem na architekturę zabytkową" czytamy w apelu stowarzyszenia. Zagospodarowaniem północnego rejonu wyspy zajmie się spółka, która prawdopodobnie na przełomie 2010 i 2011 roku zostanie założona przez miasto i firmę Polnord SA. Polnord ogłosił już konkurs architektoniczny, zapraszając do udziału w nim 10 pracowni. Mają one zaprojektować wielofunkcyjny kompleks na 2,6-hektarowym północnym cyplu wyspy. Powstaną tam m.in. apartamenty o powierzchni 25 tys. m kw., hotel i biurowiec (po 10 tys. m kw.) oraz Muzeum Bursztynu (7 tys. m kw.), które wybuduje Polnord i przekaże miastu. Projekt zakłada też wybudowanie 730 miejsc parkingowych, w tym 500 ogólnodostępnych. Całość ma kosztować ok. 450 mln zł. Zwycięską koncepcję zagospodarowania mamy poznać w ciągu 2-3 miesięcy. Początek prac przewiduje się na II połowę 2011 roku. Cały projekt będzie ukończony pod koniec 2014 roku. Postmodernizm zepsuje to, co w Danzigu najpiękniejsze Rozmowa z prof. Andrzejem Januszajtisem, prezesem Stowarzyszenia Nasz Danzig Czy warto odbudowywać północny cypel Wyspy Spichrzów, będący prawie w całości ruiną? Zachowało się tam w różnym stanie 10 starych spichlerzy i fundamenty pozostałych. Mimo ich wartości historycznej nie są umieszczone w rejestrze zabytków. Chodzi o dokładne odtworzenie brył spichlerzy, które sprawiły, że były one czymś niepowtarzalnym na świecie i decydowały o urodzie portu nad Motławą. Planuje się jednak wzniesienie budynków z zachowaniem ich dawnych proporcji. Wiemy, że zamiast odbudowy spichrzy i rekonstrukcji zniszczonych przewiduje się ich rekompozycję we współczesnych formach. Oznacza to, iż na wyspie mogą być zbudowane takie same karykatury architektoniczne jak hotel Hilton przy Baszcie Łabędź. Zastąpienie spichlerzy postmodernistycznymi budowlami z betonu, szkła i metalu zuboży i zepsuje to, co w Danzigu najcenniejsze, bo ukształtowany przez wieki krajobraz portowy. Czego się obawiają sygnatariusze deklaracji w sprawie zabudowy wyspy? Architekci mogą doprowadzić do bezpowrotnego zeszpecenia krajobrazu starego portu. Nie można do tego dopuścić

[2xM]

Wtrącę swoje trzy grosze
Do tytułowej Deklaracji mam stosunek ambiwalentny. Z jednej strony pieczołowicie odtworzona Wyspa Spichrzów byłaby niewątpliwie dopełnieniem odbudowy Głównego Miasta, stanowiłaby ogromną atrakcję i przywróciła miastu jeden z najistotniejszych jego fragmentów i symboli. Z drugiej jednak nie mogę się oprzeć wrażeniu, że tak kategoryczne podejście do sprawy jest przesadą. Ostatecznie postanowiłem podzielić się kilkoma uwagami:

- Jak wygląda kwestia dokumentacji dawnej zabudowy? Domyślam się, że przed wojną prowadzono prace inwentaryzacyjne. Pytanie, czy zachowany materiał faktycznie pozwala na w miarę wierną rekonstrukcję? (To akurat bardziej pytanie do specjalistów niż uwaga).

- Problem rekonstrukcji obiektów zabytkowych jest nadal kwestią dyskusyjną. Dziś może nam się to wydawać niedorzeczne, ale powojenna odbudowa budziła spore kontrowersje wśród ówczesnych specjalistów. Część środowiska uznawała ją za "zakłamywanie historii". Należy pamiętać, że była zupełnym zaprzeczeniem przedwojennej doktryny konserwatorskiej, która wykluczała wszelkie rekonstrukcje i odbudowy. Ostatecznie szczęśliwie uznano sytuację za wyjątkową, dzięki czemu zarówno na Głównym Mieście, jak i na Starówce nie mamy socrealistycznej zabudowy. Warto jednak przy tym pamiętać, że przy okazji unicestwiono sporo zabytków na "prowincji" rozbierając uszkodzone obiekty na cegłę. Osobiście nie podobają mi się działania polegające na budowaniu replik dawno nieistniejących obiektów często bez odpowiedniej dokumentacji (np. jedynie na podstawie starych rycin), jednakże w przypadku tych, które w miarę się zachowały, przywrócenie do pierwotnej świetności uważam za wskazane. Problem w tym, że stosunkowo przyzwoicie zachowanych spichlerzy jest zaledwie kilka. Pozostałe należy wybudować praktycznie od poziomu gruntu. Uważam, że powinna to być bardzo stonowana i spokojna architektura współczesna (wiem, w Polsce coś takiego na razie prawie nie istnieje ).

- Obawiam się również problemów z dostosowaniem rekonstruowanych "spichlerzy" do współczesnego Prawa Budowlanego (a w szczególności "Warunków Technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie"). Wiem, jakie bywają problemy przy adaptacji łatwiejszych teoretycznie obiektów. Tutaj dodatkowo, jeśli budynki te nie będą miały statusu zabytków, będą musiały spełnić wszelkie wymagania stawiane obiektom współcześnie wznoszonym (doświetlenie wnętrza, przesłanianie, odległości, p-poż., energooszczędność...). Może to okazać się bardzo kłopotliwe i siłą rzeczy wymusi postawienie betonowego "klocka", o innych niż pierwotne wymiarach, obłożonego styropianem i ewentualnie ścianą osłonową z cegły. Wiem, że to bardzo prozaiczne problemy i może nie godne rozważania w dyskusji "wizji" z "dziedzictwem", ale niestety żyjemy w takich właśnie realiach.

- Kolejnym problemem jest jakość ewentualnej odbudowy. Historyczne technologie odznaczały się dużą pracochłonnością i wymagały dużych umiejętności od budowniczych. Niestety, jak już pawel_45 wspominał pracownicy PKZtów dawno rozproszyli się lub odeszli na emeryturę. Większość młodych kompletnie nie potrafi się w tej problematyce odnaleźć (ilu mrożących krew w żyłach opowieści o 400 letnich detalach wywalonych razem z gruzem wysłuchałem ), a w nawet w specjalistycznych firmach trzon ekipy stanowią "zwykli" budowlańcy bez żadnego przygotowania. Do tego horrendalne wręcz koszty, których nie zechce ponieść nawet najbogatszy inwestor.

Prawdę mówiąc, ciężko znaleźć optymalne rozwiązanie. Nie podoba mi się sposób postępowania władz. Uważam, że konkurs dotyczący tak ważnego obszaru powinien być jak najbardziej otwarty, prowadzony we współpracy z SARP czy wręcz jako konkurs międzynarodowy pod patronatem UIA (Union Internationale des Architectes). Myślę, że pozwoliłoby to na zebranie wielu bardzo różnych pomysłów. Jeśli warunki byłyby w miarę atrakcyjne, na udział zdecydowałoby się wiele renomowanych biur z całego świata i jestem przekonany, że cześć z pomysłów zadowoliłaby zarówno "postępowców" jak i "archeoterrorystów" .
Uważam też, że Wyspa nie powinna być oddana w ręce jednego dewelopera, lecz teren powinien zostać zagospodarowany przez miasto, które decydowałoby o sprzedaży poszczególnych działek, być może również w formie konkursu, gdzie liczyłaby się nie tylko cena, lecz również "kryteria społeczne". Na to jest jednak chyba już za późno. Szkoda, bowiem mogłoby to być na prawdę ważne wydarzenie, a tak powstanie kolejna pseudohistoryczno-postmodernistyczna dzielnica.