Fundatorem siedziby templariuszy założonej w latach trzydziestych XIII wieku był najprawdopodobniej książę śląski Henryk Brodaty. Jego przeciwnik, książę wielkopolski Władysław Odonicz, potwierdził w 1232 ze swojej strony darowiznę miejscowości i przyległych dóbr ziemskich templariuszom. Prawdopodobnie chciał w ten sposób dać wyraz swym roszczeniom do panowania nad spornymi terytoriami, choć w tym czasie należały one do Śląska. To samo chciał osiągnąć Henryk Brodaty, fundując siedzibę templariuszy. Mieli oni zagwarantować zabezpieczenie prawne ziem i połączenie pomiędzy Ziemią Lubuską a Księstwem Śląskim. W 1262 roku siedziba zakonu przeszła wraz z Nową Marchią pod władanie Marchii Brandenburskiej.
Templariusze pozostali w Chwarszczanach do początku XIV wieku – aż do momentu likwidacji zakonu we Francji w 1312 roku. Komturia stała się w tym okresie jedną z najważniejszych pod względem politycznym i gospodarczym w Europie Środkowo-Wschodniej. Pomimo niepewnej sytuacji w regionie w posiadanie zakonu trafił rozległy majątek. W roku 1280 Chwarszczany zostały wyniesione do funkcji komandorii, a w 1291 siedziby preceptora – przełożonego okręgu.
Jak w przypadku innych zakonów rycerskich, również wspólnota templariuszy składała się – w odróżnieniu od zwyczajnych braterstw – w przeważającej mierze z arystokracji. Członkami komandorii w Chwarszczanach byli przedstawiciele wysokiej szlachty, między innymi margrabia brandenburski Otton VI czy Bernhard von Eberstein.
Po zawieszeniu zakonu przez papieża Klemensa V wszystkie posiadłości – również komandoria w Chwarszczanach około 1318 roku – zostały przekazane joannitom. Prześladowania templariuszy, typowe dla zachodniej Europy, nie miały w Nowej Marchii miejsca. Wielu z nich wstąpiło do zakonu joannitów, który pozostał w Chwarszczanach do czasów reformacji.
W latach 1402–1455, kiedy Nowa Marchia znajdowała się pod panowaniem Krzyżaków, konkurencja między nimi a joannitami prowadziła do gwałtownych sporów między zakonami rycerskim, w które uwikłani byli również margrabiowie brandenburscy oraz Królestwo Polskie. Przejściowo doszło nawet do konfiskaty komandorii przez Krzyżaków.
W roku 1540 komandoria została rozwiązana w wyniku reformacji, a posiadłości ziemskie przeszły w ręce margrabiego brandenburskiego Jana Hohenzollerna. Joannici nie zostali jednakże bezpośrednio wywłaszczeni. Dzięki zręcznym pertraktacjom udało im się zamienić ziemię kostrzyńską na zamek w Świdwinie. Margrabia okazał się skłonnym do rozmów, tym bardziej że terytoria te odgrywały ważną rolę gospodarczą i polityczną, po tym jak zdecydował się on przenieść stolicę Nowej Marchii do Kostrzyna.
Komandoria w Chwarszczanach została przemieniona w posiadłość ziemską. Średniowieczne budowle przetrwały do XVIII wieku. Cała posiadłość z wyjątkiem kościoła została jednakże zniszczona podczas wojny siedmioletniej w czasie bitwy pod Zorndorf (Sarbinowo) w 1758 roku. W drugiej połowie XVIII wieku odbudowano znacznie mniejszą posiadłość, która była użytkowana do 1945 roku. Kaplica pełniła natomiast funkcję świątyni ewangelickiej. Po drugiej wojnie światowej Chwarszczany wraz z innymi terytoriami Nowej Marchii stały się częścią Polski, do 1990 roku funkcjonując jako państwowe gospodarstwo rolne.
Od 1999 roku w dawnej komandorii templariuszy i joannitów prowadzone są badania archeologiczne i znajduje się ona pod opieką konserwatora zabytków.
Nie możesz pisać nowych tematów Nie możesz odpowiadać w tematach Nie możesz zmieniać swoich postów Nie możesz usuwać swoich postów Nie możesz głosować w ankietach Nie możesz załączać plików na tym forum Możesz ściągać załączniki na tym forum
FAQ
Szukaj
Użytkownicy
Grupy
Rejestracja
Zaloguj
