Moi drodzy. Mam prośbę. Zastanawiam się, czy to już demencja starcza, zwykłe przeoczenie czy pomroczność krótkotrwała.
Czy ktoś z Was jest w stanie dokładnie określić gdzie był (a może tylko: miał być?) Pauluskirche * Danzigu? Ewangelicka świątynia pod taką nazwą była planowana do wzniesienia pod koniec lat 20. XX w. (podobnie jak w przypadku Christuskirche, a więc obecnego kościoła p.w. św. A.Boboli, parafia nowej świątyni miała się "odłączyć" od starszej, macierzystej, tj. ówczesnego ewangelickiego Lutherkirche).
Chodzi o Wrzeszcz i jego szeroko rozumiane okolice, co tym mocniej wprawia mnie w zakłopotanie ("moje podwórko" w końcu )
W pierwszym odruchu sam sobie odpowiadam, że w końcu nie doszło chyba do jej budowy**, ale ... niech ktoś mnie wyprowadzi z błędu lub potwierdzi moje podejrzenia. Z dokumentu, które trafił mi w łapy wynika jasno, że noszono się z takim projektem.
Ostatnio dużo siedzę w książkach oraz archiwach (magisterka) i przestaję wierzyć swoim zmysłom
(postaram się na dniach jeszcze dogrzebać w APG szczegółów, ale może ktoś już wcześniej dorzuci swoje 3 grosze?)
* - podkreślam: Pauluskirche; nie mam na myśli świątyni p.w. Piotra i Pawła.
** - ewangelickie świątynie z Wrzeszcza to jedynie Lutherkirche i Christuskirche...
Pomógł: 14 razy Dołączył: 09 Maj 2008 Posty: 1468 Skąd: Wolne Miasto
Wysłany: 2009-04-28, 22:16
Zgodnie z informacją u Sieglera (Danzig Chronik eines Jahrtausends) kościół powstał w 1930 r. przy, z przeproszeniem, An der Kurve, czyli dzisiejszej Szymanowskiego. Czy nie jest to przypadkiem późniejsze kino Znicz?
Dzięki wskazówce danej przez Grüna (jak opanuję "dawanie" punktów w kategorii "pomógł", to przydzielę... )i przekopaniu się dziś przez parę teczek z Archiwum donoszę wszem i wobec (a w sumie to odpowiadam sobie samemu).
Dzieje Pauluskirche są dość pokrętne. Pierwszy pomysł wydzielenia z dotychczasowej gminy ewangelickiej Lutherkirche nowej, drugiej już (pierwszą była gmina Christuskirche) pojawiły się w 1927 r. Było to odpowiedzią na gwałtowny rozwój demograficzny i przestrzenny Wrzeszcza, któremu nie mogły sprostać dwie, starsze, już istniejące świątynie ewangelickie.
Nową parafię erygowano w 1929, a równo rok później trafił do niej pierwszy duszpasterz. Z braku lokum w okresie 1930-1932 nieregularne msze i spotkania odbywały się ... w auli Kronprinz-Realgymnasium (czyli w obecnej "Topolówce"). W tzw. międzyczasie aktywnie starano się nabyć tereny. I teraz tak - muszę to jeszcze sprawdzić - ale zdaje się, że zakupiono teren przy dzisiejszej ul. Szymanowskiego w dwóch turach, tj. 1928 i 1932. Od początku bowiem planowano nową świątynię wznieść właśnie na ówczesnej jeszcze ulicy An der Kurve, na przestrzeni, która była potocznie określana jako Friedrichplatz. Już widzę, jakie będą komentarze, jak dodam, że przez pewien czas obok nazwy Pauluskirche funkcjonowała też zwyczajowa ... Kurvenkirche
W 1932 r. rozpoczęto pierwsze, w miarę regularne spotkania i msze w zaadoptowanych na ten cel byłych stajniach, które nabyto wraz z gruntami przy Szymanowskiego (chodzi oczywiście o budynki po byłych koszarach 17. Batalionu Taborów). Wzrost ludność, a także niebywała aktywność religijna stacjonujących po sąsiedzku Schupo spowodowała, że w 1933 sytuacja stała się nie do zniesienia (brakowało miejsca, parafia bez porządnej świątyni się nie mogła obejść). W 1934 rozpoczęto prace nad przystosowaniem dawnej ujeżdżalni na Pauluskirche z prawdziwego zdarzenia. Plany były ambitne, prace ruszyły...ale pieniędzy rychło zabrakło. Do tego stopnia, że w 1936 roboty stanęły i władze parafialne zaczęły gorączkowo starać się o kredyt. Po wymianie pism z wieloma instytucjami ostatecznie udało się uzyskać dofinansowanie i ostatecznie oficjalne poświęcenie świątyni nastąpiło w czerwcu 1938 r.
Pauluskirche istniał więc w swej formalnej, ostatecznej formie niecałe 7 lat. Po wojnie (nie do końca wiem, kiedy) stał się on... kinem "Znicz", a od paru lat (jak słusznie zauważył Villaoliva) zwrócono budynkowi jego sakralną funkcję (to jest teraz, jak się zdaje, zbór Zielonoświątkowców, prawda? Ktoś wie, od kiedy dokładnie?)
I jeszcze jedna ciekawostka dla miłośników Oliwy: jednym z głównym problemów przy zakupie terenów dla parafii ewangelickiej było błędne oszacowanie wartości ziemi w tamtym terenie, który od momentu wyceny do momentu sfinalizowania transakcji poszybowała w górę (z powodu bliskość Oliwy )
Pomogła: 10 razy Wiek: 48 Dołączyła: 07 Maj 2008 Posty: 3529 Skąd: Neufahrwasser b. Danzig
Wysłany: 2009-04-29, 17:12
Pepo napisał/a:
Pauluskirche istniał więc w swej formalnej, ostatecznej formie niecałe 7 lat. Po wojnie (nie do końca wiem, kiedy) stał się on... kinem "Znicz", a od paru lat (jak słusznie zauważył Villaoliva) zwrócono budynkowi jego sakralną funkcję (to jest teraz, jak się zdaje, zbór Zielonoświątkowców, prawda? Ktoś wie, od kiedy dokładnie?)
Kino utworzono tam w latach '50, dokładnej daty też nie znam.
Zielonoświątkowcy zaczęli się starać o budynek w 2001 r. W styczniu 2002 r. odbyło się pierwsze nabożeństwo.
Pomógł: 19 razy Wiek: 96 Dołączył: 07 Maj 2008 Posty: 6911 Skąd: Oliva
Wysłany: 2009-05-04, 22:07
Grün napisał/a:
kościół powstał w 1930 r. przy, z przeproszeniem, An der Kurve, czyli dzisiejszej Szymanowskiego
Pepo napisał/a:
Już widzę, jakie będą komentarze, jak dodam, że przez pewien czas obok nazwy Pauluskirche funkcjonowała też zwyczajowa ... Kurvenkirche
Moja dobra, oliwska znajoma "sprzedała" mi rodzinna anegdotę.
Otóż może jestem dziwna albo raczej wyssałam danzigość z mlekiem matki i babki ) ale dla mnie po dziś dzień w rozmowach (oczywiście prywatnie w rodzinie, bo publicznie muszę się pilnować) to miejsce nazywa się "na k urwie", co mówię bez wielkiej emocji. Nawet mój mąż już się do tego przyzwyczaił. Walczy wprawdzie ze mną, żebym nie mówiła, że "Piłsudski stoi na k urwie" albo że "wysiadłam na k urwie i poszłam do Biedronki", ale to sprawa przegrana. Jestem b. przedwojenna
Łączy się z tym taka rodzinna anegdota: tuż po wojnie moja babcia jechała tamtędy tramwajem i zagadnęła ją jakaś kobieta o to, gdzie ma wysiąść. Babcia (jak wiesz Gdańszczanka) odpowiedziała głośno, że ma wysiąść tam i tam na k urwie. Ktoś zwrócił jej uwagę, żeby tego głośno nie mówiła, bo po polsku to brzydki wyraz. Ale w rodzinie to przeszło na kolejne pokolenia.
A zapytam z głupia franc: czy ktoś dysponuje jakimkolwiek wyobrażeniem przedwojennego Pauluskirche? Rozumiem, że - z tego, co sam napisałem - kościół w swej pełnej formie istniała zaledwie 7 lat, natomiast praktycznie od 1930 r. istniał przecież tam budynek, odbywały się msze, uroczystości itp.
Za jakiś tydzień-dwa będę dysponował jedynie zdjęciem wnętrza oddanej w czerwcu 1938 r. świątyni. Może ktoś ma zdjęcie z zewnątrz..?
Nie możesz pisać nowych tematów Nie możesz odpowiadać w tematach Nie możesz zmieniać swoich postów Nie możesz usuwać swoich postów Nie możesz głosować w ankietach Nie możesz załączać plików na tym forum Możesz ściągać załączniki na tym forum
FAQ
Szukaj
Użytkownicy
Grupy
Rejestracja
Zaloguj
)
spowodowała, że w 1933 sytuacja stała się nie do zniesienia (brakowało miejsca, parafia bez porządnej świątyni się nie mogła obejść). W 1934 rozpoczęto prace nad przystosowaniem dawnej ujeżdżalni na Pauluskirche z prawdziwego zdarzenia. Plany były ambitne, prace ruszyły...ale pieniędzy rychło zabrakło. Do tego stopnia, że w 1936 roboty stanęły i władze parafialne zaczęły gorączkowo starać się o kredyt. Po wymianie pism z wieloma instytucjami ostatecznie udało się uzyskać dofinansowanie i ostatecznie oficjalne poświęcenie świątyni nastąpiło w czerwcu 1938 r.
) ale dla mnie po dziś dzień w rozmowach (oczywiście prywatnie w rodzinie, bo publicznie muszę się pilnować) to miejsce nazywa się "na k urwie", co mówię bez wielkiej emocji. Nawet mój mąż już się do tego przyzwyczaił. Walczy wprawdzie ze mną, żebym nie mówiła, że "Piłsudski stoi na k urwie" albo że "wysiadłam na k urwie i poszłam do Biedronki", ale to sprawa przegrana. Jestem b. przedwojenna 
