Wolne Forum Gdańsk
Forum miłośników Gdańska

Pocztówki, zdjęcia, dokumenty - jednostki wojskowe w Gdańsku w latach 1939-1945

Pepo - 2008-10-06, 14:17
Temat postu: jednostki wojskowe w Danzigu w latach 1939-1945
Długo zastanawiałem się, czy założyć osobny wątek dot. wojsk stacjonujących w Danzigu w okresie II wojny światowej, czy też nie - w końcu podobny wątek znajduje się na FDG (jednostki wojskowe w Danzigu - http://forum.dawnydanzig.pl/viewtopic.php?t=2567). Ostatecznie pokusiłem się o wydzielenie, i to na tym Forum, osobnego miejsca, gdzie będzie można zajmować się już wyłącznie okresem 1939-1945, ponieważ wspomniany przeze mnie dział na FDG zajmuje się b.ogólnie tą tematyką, jest miejscem bardziej rzucania luźnych pomysłów, skojarzeń i wiadomości, a poza tym dotyczy zarówno okresu przed 1920, 1939-1945 jak i po 1945 r. Ponieważ najwięcej ludzi fascynuje się jednak wojskowością okresu II wojny światowej (a wielu czynnie zajmuje się bieganiem z wykrywaczami, rekonstrukcjami itp.), a jednocześnie brak z tego okresu źródeł, myślę, że wydzielenie tego wątku nie spotka się z krytyką "góry" :mrgreen:

Może w przyszłości uda się uzupełniać ten wątek o pozyskane przez nas z różnych źródeł materiały...?

Na początek wrzucam skan fragmentu informatora, wydanego na początku lipca 1940 r., gdzie szczegółowo zostały rozpisane wszystkie jednostki i instytucje wojskowe znajdujące się w tym czasie w Danzigu. Jest o tyle przydatne źródło, że opisano również miejsca ich stacjonowania czy siedziby poszczególnych urzędów. Informator pochodzi ze zbiorów Bundesarchiv-Militärarchiv (Freiburg im Breisgau).



(w lepszej jakości mogę podesłać chętnemu na e-maila).

Warto zwrócić uwagę na nazwy koszar, które dotąd nie były (przynajmniej mojej osobie) znane, jak np. "Bölcke-Kaserne" na al. Legionów.

villaoliva - 2008-10-06, 14:59

Pepo napisał/a:
myślę, że wydzielenie tego wątku nie spotka się z krytyką "góry" :mrgreen:

Bardzo słuszne założenie :flaga:

Sabaoth - 2008-10-06, 15:18

Wspaniały pomysł! Mam nadzieję, że wspólnymi siłami uda nam się rozwinąć wątek.
Pepo - 2008-10-10, 19:33
Temat postu: Grupa Eberhardta
No i kolejna porcja wiadomości. Myślę, że dość interesująca, bowiem dotyczy Grupy Eberhardta - czyli oddziałów, które w Danzigu na początku września '39 odegrały znaczącą rolę.

Trzonem Grupy Eberhardta były dwa danzigie pułki piechoty, które w prostej linii były jednostkami danzigiej policji krajowej (w praktyce były to w pełni uzbrojone i przeszkolone jednostki wojskowe). Oprócz nich w skład grupy wchodził: danzigi oddział artylerii, kompania rozpoznawcza (samoloty), batalion wartowniczy oraz trzy kompanie budowlane. Wspomniane na początku danzigie pułki zostały w połowie października przekształcone w regularne wojskowe pułki piechoty, oznaczone kolejno numerami 243 i 244. Ponadto baterie artylerii zostały włączone do wojska jako część składowa nowego 160. oddziału artylerii, natomiast cała Grupa Ebehardta została przeistoczona w 60 dywizję piechoty.

Załączam 7 stron opisu, w jaki sposób tworzono latem 1939 Grupę Eberhardta, a także kilka stron prezentujących skład Grupy Eberhardta we wrześniu 1939 roku (na jednej z nich podany jest też tymczasowy skład niemieckiego garnizonu twierdzy Gotenhafen, już po wyparciu obrony polskiej).

Wszystkie materiały pochodzą z Bundesarchiv-Militärarchiv (swoją drogą, ciekaw jestem, ile paragrafów łamię, publikując tu te skany :hihi: )

Pepo - 2008-10-10, 19:35

(kontynuacja poprzedniego posta)

Cóż, nawet nie wiedziałem, że istnieje limit załączania max. 5 obrazów do jednej wypowiedzi. Człowiek codziennie się czegoś uczy :hihi: . A więc prezentuję pozostałe skany. Miłej lektury (a może jakaś...dyskusja?)

Sebastian - 2008-10-10, 19:49

Pepo napisał/a:
Miłej lektury

Szkoda, ze nie ma po chińsku. :hihi: ;-)

Janusz - 2008-10-11, 20:27

Mały offtopic. O historii 60 dywizji piechoty:
Cytat:
Aufgestellt am 15. Oktober 1939 in Danzig aus der Gruppe Eberhardt (Sonderverband Danzig).

Am 5. November 1939 wurde die Artillerie durch den Artillerie-Regiments-Stab z.b.V. 703, die leichte Artillerie-Abteilung 741 und 750 und durch die Artillerie-Abteilung 761 verstärkt. Diese wurden am 1. April 1940 zum Artillerie-Regiment 160.

Seit dem 18. Juli 1940 wurde die Division motorisiert, das Infanterie-Regiment 243 wurde aufgelöst.

Das Kradschützen-Bataillon 160 und die Aufklärungs-Abteilung 160 wurden am 1. April 1940 verschmolzen. Am gleichen Tag wurde die Heeres-Flakartillerie-Abteilung 282 der Division zugeführt und unter dem Namen IV. (Flak)/Art.Reg. 160 geführt.

Die Division wurde im Januar 1943 in Stalingrad vernichtet.

Die Wiederaufstellung erfolgte bis zum 1. April 1943, wurde aber bis zum 8. Mai hinausgeschoben. Aus den Resten der alten Division entstanden der Stab und das I./Grenadier-Regiment 92, I./Grenadier-Regiment 120, 13./92, 14./120, Stab und 1. Kompanie/Panzer-Abteilung 160, I./Artillerie-Regiment 160, Pionier-Bataillon und eine Nachrichten-Kompanie.

Da die Aufstellung des Grenadier-Regiments 92 am 9. April 1943 unabhängig von der Division als Heerestruppe erfolgte, wurden der Stab, I. Bataillon und 13. Kompanie/92 in Grenadier-Regiment 120 umgegliedert.

Die generell am 27. Mai verfügte Umbenennung in 60. Panzergrenadier-Division kam nicht zur Durchführung. Dafür wurde die Division in Panzergrenadier-Division Feldherrenhalle umbenannt.

za lexikon der wehrmacht

W batalionie rozpoznawczym służyło dużo studentów politechniki :flaga:
Anthony Beevor napisał w "Stalingradzie", że byli oni zagorzałymi narodowymi socjalistami.

Pepo - 2008-10-12, 11:22

Ja właśnie próbuję "tropić" losy jednostki (Grupy Eberhardta, a później poszczególnych jednostek w ramach 60 dywizji piechoty) do 1940, tj. do momentu, kiedy działała ona w Danzigu i okolicy. Na margnesie - na forum.danzig.de odnalazłem m.in. wątek poświęcony historii 60 Inf-Div, gdzie swoje wspomnienia opisał żyjący jeszcze członek tej formacji (ale oczywiście cały czas przewija się tam kwestia walk na froncie wschodnim - za to praktycznie ani słowa o pierwszych miesiącach wojny...)
Janusz - 2008-10-12, 13:34

I znów lexikon-der-wehrmacht:
http://www.lexikon-der-we...Wehrkreis20.htm
czyli Wehrkreise XX: Freie Stadt Danzig, Polnischer Korridor, westliches Ostpreußen
A w nim lista jednostek utoworzonych w każdym z miast XX okręgu wojskowego, niestety bez dat utworzenia.
pozdr

Pepo - 2008-10-12, 21:36

giovanni napisał/a:
lista jednostek utoworzonych w każdym z miast XX okręgu wojskowego, niestety bez dat utworzenia.


Ciekawa stronka, dzięki za namiar. Ktoś się pofatygował i - z tego co widzę - wypisał wszystkie możliwe jednostki, zgrupowania, a także instytucje wojskowe, które miały cokolwiek wspólnego z Danzigiem podczas II wś z serii wydawnictw G. Tessina. W sumie, dość pomocne. Dysponuję encyklopedycznymi, krótkimi biogramami większości z wymienionych na tej stronie jednostek, więc mogę przytoczyć, jeśli będzie takie zapotrzebowanie.

Pepo - 2008-10-15, 13:44

Przypadkiem w jednej z szaf w biurze znalazłem ciekawe cd, gdzie ktoś kiedyś nagrał pełno skanów pocztówek i zdjęć dot. Danziga, głównie II wojny światowej. Staram się ustalić pochodzenie tych zbiorów (czasem to nietrudne), a także próbować dostać lepszej jakości skany. Póki co prezentuje wybrane materiały, te przynajmniej, które nadają się do załączenia.

Na początek ciekawe ujęcie.dwóch żołnierzy na wzniesieniu (co tam widać z tyłu? Suchanino?) Data na odwrocie wskazuje niby, że fotografię wykonano 18 marca 1945? Coś mi się wierzyć nie chce...

Pumeks - 2008-10-15, 13:55

Ciekawe czy to nie są zrzuty z Forum Dawny Danzig :) to dolne zdjęcie na pewno już widziałem, pewnie Sabaoth je wrzucał. A data, hmmm.... wierzyć się nie chce, ale właściwie, to sam nie wiem :hmm:
Pumeks - 2008-10-15, 14:18

Korekta: to nie Sabaoth tylko Rispetto, jako "ciekawostka od Mustafy".
Pepo - 2008-10-15, 21:02

Pumeks napisał/a:
Ciekawe czy to nie są zrzuty z Forum Dawny Danzig :) :hmm:


Tak jak to napisałem na FDG - pewnie po części tak. Cóż, płytka niemalże niepodpisana. Jeśli jednak powiedzie mi się, to pozyskam (pośrednio dzięki płytce) kilka zdjęć z II wojny światowej, które się tam znajdują, a które (to już sprawdziłem) nie pojawiły się na forach.

Pumeks - 2008-10-15, 21:31

Przemyślenia co do 18.3.1945: nie wiem, jaka była pogoda w marcu 1945, ale zarówno aura, jak szata roślinna i ubiór tych chłopaków nie wykluczają, by zdjęcie mogło być zrobione w marcu. Tak samo lokalizacja - bo niewątpliwie w marcu 1945 r. na Suchaninie było mnóstwo żołnierzy niemieckich. Jedno mi nie pasuje - takie zabawy z aparatami w strefie bądź co bądź przyfrontowej byłyby mało rozsądne, nader łatwo narazić się na podejrzenia o szpiegostwo, a przynajmniej na zarzut karygodnej lekkomyślności.
Fenix - 2008-10-15, 22:18

Oj z tym szpiegostwem to nie w tym kierunku, ci wschodni mieli z tym obsesje :-/ .
Zdzislaw - 2008-10-17, 21:25

Fenix napisał/a:
Oj z tym szpiegostwem to nie w tym kierunku, ci wschodni mieli z tym obsesje :-/ .

Fenix, nie zgadzam się. Obsesja szpiegostwa w Niemczech byla równie silna a standardowe plakaty z charakterystycznym "Pssst..... wróg czuwa" były tego wymownym przykładem. Jeśli zdjęcia są z 18.03.1045 to ci dwaj faceci winni siedzieć w okopach w rejonie Kolibek lub pod Pruszczem a nie fotografować się (o ile mnie moje stare oczy nie mylą) w rejonie Sobieskiego (???).

Pumeks - 2008-10-17, 21:33

Zdzislaw napisał/a:
Fenix napisał/a:
Oj z tym szpiegostwem to nie w tym kierunku, ci wschodni mieli z tym obsesje :-/ .

Fenix, nie zgadzam się. Obsesja szpiegostwa w Niemczech byla równie silna a standardowe plakaty z charakterystycznym "Pssst..... wróg czuwa" były tego wymownym przykładem. Jeśli zdjęcia są z 18.03.1045 to ci dwaj faceci winni siedzieć w okopach w rejonie Kolibek lub pod Pruszczem a nie fotografować się (o ile mnie moje stare oczy nie mylą) w rejonie Sobieskiego (???).


No nie, wzgórza Suchanina też przecież były ufortyfikowane i obsadzone wojskiem (te domy w tle to raczej w rejonie Powstańców Warszawskich niż Sobieskiego), a żołnierze niemieccy pod Kolibkami i pod Pruszczem pewnie nie mieli już 18 marca czasu na takie rozrywki. Ja tylko nie wiem, czy jest możliwe, że 18 marca panorama Danziga byłaby jeszcze taka spokojna, bez dymów pożarów i innych śladów wojny.

Ponury - 2008-10-20, 21:45

Fenix napisał/a:
Oj z tym szpiegostwem to nie w tym kierunku, ci wschodni mieli z tym obsesje :-/ .


Tym bardziej że wywiad ZWZ - AK w Danzigu w pierwszym okresie wojny, do czasu rozpracowania przez Gestapo działał dość prężnie - plany Stoczni Schichau`a, garnizonu, inne istotne informacje przekazywane na bieżąco do Warszawy.

Szerzej - Bogdan Chrzanowski Andrzej Gąsiorowski Krzysztof Steyer
"Polska Podziemna na Pomorzu w latach 1939-1945" :roll:

Zdzislaw - 2008-10-20, 21:50

Pumeks, zgadzam się w 100%. Do zabrania głosu w tej w sumie nieskomplikowanej sprawie skłonił mnie ten nieco sielski krajobraz towarzyszący fotografującym się żołnierzom. 18 marca 1945 praktycznie Danzig był na linii frontu. Nie chce tu konfabulować, ale w rejonie Cygańskiej górki stać musiały sowieckie baterie artylerii (co najmniej moździerze) bo jeszcze w latach 60.w rejonie Cmentarza Francuskiego wykopywało sie tam kilogramy radzieckiego prochu artyleryjskiego. Tak więc nie wydaje mi się y datowanie tych zdjęć można by było uznac za poprawne.
beaviso - 2009-01-02, 16:59

Pozwólcie, że przyłączę się do dyskusji. Tematyka drugowojenna w kontekście Danziga i Pomorza jest mi nieobca, z naciskiem na militaria niemieckie i walki w 1945. Na co dzień udzielam się na "www.eksploracja.eu/forum", a kiedyś na "www.eksploracja.pl/forum", pod tym samym nickiem (Beaviso). Na pierwsze z wymienionych forów zapraszam wszystkich miłośników historii, w tym aktywnych eksploratorów ("piszczałkowców").

Moją uwagę przyciągnęło zdjęcie Küsperta. Nazwy plików wydały mi się jakoś znajome, bo zapisane dokładnie w mojej konwencji. ;-) No i znalazłem te pliki na swoim dysku, utworzone z datą 05.06.2005., a więc 3 dni przed ich pojawieniem się na FDG. Wykopałem je na jednym z zachodnich forów, na których marnuję nieco czasu, i przyniosłem na swojskie poletko, na forum Odkrywcy. Stamtąd trafiło najwyraźniej w ręce Mustafy, później na FDG, potem na CD, a stamtąd do rąk Pepo i na niniejsze Forum :)

Teraz do rzeczy. Zamieszczona kilka postów wyżej fotografia Kurta Küsperta jest ulokowana i datowana poprawnie. Bohater tego zdjęcia służył jako Hauptmann w roli dowódcy II batalionu (niem. dywizjonu) 35 pułku pancernego, należącego do 4 Dywizji Pancernej (II./PR35, 4 PzDiv). Podczas wcześniejszych walk na północnym skraju Borów Tucholskich został w dn. 27.02.1945. ranny, a w Danzigu leczył się w lazarecie przez cały miesiąc - do dnia 26.03.1945. Czyli zdjęcie zostało wykonane w końcowym okresie jego leczenia. Po 26.03.1945. został mianowany dowódcą grupy, skupiającej część personelu rozwiązanego II./PR35 (Gruppe Küspert) i wycofany na Mierzeję Wiślaną. Z pozostałych części pozbawionego czołgów II./PR35 utworzono kompanię niszczycieli czołgów (Pz. Vernichtungs Kp.) oraz kompanię towarzyszącą (Pz. Begleit Kp.). Natomiast grupa czołgistów Küsperta, złożona z ok. 200 osób (wybranych głównie spośród żonatych i ostatnich synów rodzin), miała udać się via Hel w rejon Berlina celem odtworzenia jednostki pancernej. Wszyscy z tej grupy, poza 7 osobami, zakończyli swoją wojenną karierę na dnie Bałtyku, razem z "Goyą".

Miejsce zrobienia zdjęcia - okolice Suchanina - w dn. 18.03.1945. było jeszcze z dala od linii frontu, która w tym dniu przebiegała na przedpolu Leźna, za Rębiechowem ale przed Firogą. Miejsce z fotografii znalazło się w ogniu walk dopiero 8-9 dni później. W walkach tych uczestniczyła zresztą Pz.Vern.Kp. z rozwiązanego batalionu Küsperta.

Pogoda w dn. 17.03.1945. w okolicach Danziga: Zachmurzenie duże, mżawka, +5 st.C.
Pogoda w dn. 19.03.1945.: W nocy przymrozek, w dzień słonecznie, +2 st.C.

Mam nadzieję, że przybliżyłem Wam osobę tego kawalera RK, jak również uwierzytelniłem miejsce, okoliczności i czas wykonania fotki.

M.

Pepo - 2009-01-04, 13:29

:brawo:
Janusz - 2009-01-05, 22:28

Mam coś nowego!!!!
Tym razem lądowa jednostka Kriegesmarine:
Cytat:
Sonderkommando 7000
Das Sonderkommando wurde im März 1944 in Danzig und Pillau aufgestellt. Es war für die Besetzung der Aalands-Inseln vorgesehen, kam jedoch nicht zum Einsatz und wurde im August 1944 aufgelöst.

mit der Führung des Sonderkommandos beauftrag
t:12.03.1944 - 10.08.1944 FKapt. Hildebrandt (Friedrich Wilhelm)

za: http://www.forum.panzer-a...start=75&t=2985

pozdr

beaviso - 2009-01-08, 00:43

giovanni napisał/a:
Tym razem lądowa jednostka Kriegesmarine:
Sonderkommando 7000

Marine-Sonderkommando 7000
Utworzone marzec 1944 w Danzigu i Piławie w związku z planem zajęcia Wysp Alandzkich. W czerwcu 1944 w Revalu (Tallinie). Rozwiązane w sierpniu 1944. Numer poczty polowej przeszedł prawdopodobnie na Marine Artillerie Abteilung 629, raportowany później w walkach lądowych pod Malborkiem.

M.

stawowie - 2009-01-08, 10:50

Zapraszamy zainteresowanych do ponownego odwiedzenia strony www.stawowie.pl - od wczoraj dostępna jest m.in. poszerzona o wiele nowych faktów historia wcześniejszych dziejów Stawowia z lat 1856-1945, m.in. z okresu, gdy należało ono do armii pruskiej - miłośnicy historii Danziga także znajdą tam coś dla siebie. W zanadrzu mamy nowe informacje i ciekawostki, które sukcesywnie będziemy umieszczać na stronie!
Pozdrawiamy noworocznie!


Powered by phpBB modified by Przemo © 2003 phpBB Group